سانتریفیورژ
سانتریفیوژ :
سانتریفوژها از نیروی گریز از مرکز برای جدا کردن مواد معلق موجود در محلولها براساس اختلاف چگالی مابین آنها استفاده می کنند. این محلولها می تواند به صورت مایعاتی چون خون، سرم یا معرفهای شیمیایی با ترکیباتی از این محلولها باشند. در آزمایشگاهای کلینیکی، سانتریفوژ یکی از دستگاههای ضروری و لازم جهت انجام آنالیزهای پزشکی مربوط به نمونه های بیماران می باشد. با ایجاد نیروی چندین بار بزرگتر از نیروی جاذبه زمین سانتریفوژ امکان ایجاد شتاب و جداسازی در اثر اختلاف چگالی را فراهم می کند. در ساده ترین فرم، دستگاه سانتریفوژ، یک روتور فلزی با سوراخهایی جهت قرار گرفتن لوله های نمونه های آزمایش می باشد که توسط یک موتور با سرعت قابل انتخاب می چرخد.
انواع سانتریفوژ:
۳ نوع سانتریفوژ در بازار موجود است که عبارتند از:
۱) سانتریفوژ سرعت پائین
۲) سانتریفوژ سرعت بالا
3) التراسانتریفوژ
در اغلب کلنیک ها انواع مختلف سانتریفوژ با سرعت و فرمتهای مختلف چون سانتریفوژهای رومیزی، هماتوکریت و … استفاده می شوند که کاربرد آنها با یکدیگر تفاوت دارد. سانتریفوژهای سرعت پائین فاقد سیستم خنک کننده می باشند و با توجه به زیاد نبودن سرعت این دستگاهها، توسط آنها نمی توان مواد بسیار ریز مثل ویروسها و DNA را از محلولها جدا نمود. سانتریفوژهای سرعت بالا دارای سرعتی از rpm۱۲۰۰۰ الى rpm ۲۵۰۰۰ می باشند و با توجه به ایجاد سرعت بالای موتور در حین حرکت دارای خنک کننده می باشند.
دو نوع اصلی از این نوع سانتریفوژها وجود داردند که عبارتند از:
۱)ظرفیت پایین با قابلیت نمونه برداری مجزا
۲) ظرفیت بالا قابلیت با نمونه برداری پیوست
اجزا. سانتریفیوژ :
اجزا اصلی یک سانترفیوژ رو میزی عبارتند از: موتور الکتریکی، شفت، روتور و مدار درایو موتور، در صورتی که سانتریفوژ دارای سیستم خنک کنندگی هم باشد یک کمپرسور و اجزا مربوطه جهت خنک کنندگی نیز نصب می شود كل سیستم در داخل یک مخزن قرار می گیرد. سر سانتریفوژ دارای شیلدهای برای پوشاندن روتور می باشد. یک شیلد حفاظتی نیز در داخل چمبر روتور را احاطه کند. روتورها از آلیاژها آلومونيومی جهت سبک بودن و امکان افزایش سرعت ساخته می شوند و در ابعاد مختلفی وجود دارند. دو نوع از آنها عبارتند از روتور با زاویه ثابت و روتور افقی. نوع زاویه ثابت دارای ۴ الی ۴۰ سوراخ در زاویه بین ۲۰ الی ۴۵ نسبت به محور عمودی روتور می باشد. این روتورهای ظرفیت بالا غالبة برای کاربردهای نمونه برداری و رسوب سازی استفاده می شوند. نوع دوم روتور دارای ۲ الی ۱۶ | لوله آزاد می باشند که حول شفت مرکزی می چرخند. در حالت عادی لوله ها عمودی هستند و با چرخش آنها به صورت افقی قرار می گیرند.
از اجزا دیگر دستگاه می توان به سوئیچ اصلی، ترمز، کنترل کننده سرعت تایمر و تاکومتر اشاره نمود. برخی از دستگاهها دارای سوئیچی هستند که امکان عملکرد پیوسته با تحت کنترل زمان را فراهم کند. بسیاری از مدلها دارای تایمری هستند که برای استفاده زمان بندی شده با پیوسته استفاده می شوند.
مشکلات دستگاه :
برای عملکرد مناسب دستگاه حتما باید دستگاه کالیبره گردد. تایمر را می توان با ساعت معمولی کنترل نمود و در صورت نیاز باید تعویض گردد. دمای خنک کنندگی باید با دماسنج کنترل شود. سرعت چرخش موتور دستگاه، باید توسط یک فوتو تاکومتر تحت شرایط کاری دستگاه بررسی و کنترل گردد. سیستم قفل ایمنی در پوش دستگاه نیز باید مرتبا بررسی شود.
در صورت تنظیم نبودن وزن محفظه هایی که لوله های نمونه در آنها قرار می گیرند و به صورت متقارن قرار دارند ، لوله های نمونه دچار شکستگی خواهند شد بنابراین در صورت بروز چنین مشکلی با تنظیم وزن مشکل مرتفع خواهد شد. در سانتریفوژهای میکروهماتوکریت نیز در صورت شکستن زیاد لوله های موئی ، می بایست نوار لاستیکی داخلی دور محور تعویض گردد.
دیدگاهتان را بنویسید